Een paar jaar geleden, in februari 2014, was oma op bezoek bij ons. Om de twee weken kwam ze een weekend bij mijn moeder, mij en mijn broertje. We woonden eerst bij haar in de buurt, maar door omstandigheden zijn we verhuisd naar een ander dorp. Ik haalde haar die vrijdag op van de bus, mijn moeder was op dat moment nog niet aanwezig.
We hebben gezellig gekletst en uiteindelijk kwamen mama en mijn broertje ook thuis. De volgende dag besloten we om boodschappen te doen. Het was slecht weer. Het regende en waaide heel hard. We hebben even getwijfeld, omdat we allemaal op de fiets zouden gaan (we hadden geen auto). Oma zei dat het wel kon, dus we zijn gegaan. We deden boodschappen en terwijl mijn moeder en ik alles in de fietstassen deden, ging oma bij de viskraam kibbeling halen. Zoals iedere keer, maakte ze een praatje.
Uiteindelijk hadden we de kibbeling en gingen we op de fiets terug. Er was niks aan de hand. Het waaide keihard en ik fietste naast haar. We hadden het er zelfs nog over. We fietsen redelijk beschut en fietsen zo de straat in. Maar waar we anders afstapten om rechtdoor te gaan, ging oma rechtdoor. We riepen haar, maar ze reageerde niet. Bij onze voortuin viel ze van de fiets. Zowel mijn moeder als ik hebben onze eigen fietsen er bij neergegooid en renden naar haar toe.
Direct nadat ze was gevallen, stond ze ook op, maar ze viel weer. Wij zagen haar toen nog niet echt, maar zodra ze weer opstond waren we in ieder geval zeker dat ze geen heup of been gebroken had. Dat was de eerste gedachte, aangezien ze al 82 was. Zodra we bij haar waren, zagen we meteen wat er mis was. Haar mondhoek hing scheef, haar linkerarm hing er slap bij en haar linkerbeen ook. Ze helde over aan die kant. Het was mij, als helpende met een verpleegkunde achtergrond, meteen duidelijk. Een beroerte. In het begin kon ze nog wat praten, maar ook dat viel weg.
Ik ben het huis ingestormd en riep mijn broertje erbij om te helpen. Die had totaal niet door wat er was en reageerde wat kortaf, maar kwam uiteindelijk wel. Ik had inmiddels 112 gebeld en mijn moeder had oma vastgepakt. mijn broertje kwam daarna aanlopen met een stoel en daar hebben we oma samen met de overburen opgezet. mijn broertje was totaal in paniek. Hij wist niet wat hij moest doen en kwam uiteindelijk met een deken en deed die om oma heen en hield haar de hele tijd vast. Zo bleef ze wel op de stoel zitten en kreeg ze het niet koud.
Ik had 112 aan de lijn en zij bleven maar doorvragen: kan ze haar arm nog op tillen, vraag haar eens om te praten, is ze nog bij en al dat soort vragen. Ik dacht alleen maar dat ze eens op moesten schieten en dat ze een ambulance moesten sturen in plaats van al die vragen. Het was allang duidelijk wat er was. Pas een paar jaar later ontdekte ik dat ze de ambulance al sturen voordat ze weten wat er echt is. De ambulance en politie krijgen alleen te horen dat ze uit moeten rijden en waar heen. Pas onderweg horen ze wat er aan de hand is en waarom ze erheen moeten. Dit wist ik op dat moment niet, dus ik denk dat ik wat kortaf over kwam, ook al heb ik wel alles gedaan wat de vrouw vroeg.
Het duurde ons wat lang en mijn broertje hing al weer met ze aan de lijn, toen we de sirenes al hoorden. Ze waren er en het was een korte tijd, voordat oma in de ambulance werd meegenomen. Mijn moeder ging mee met de ambulance en ik kwam er achter aan met de bus, aangezien ik geen auto of rijbewijs had. Onderweg belde ik mijn moeders broer en zus. Ik kon ze uitleggen wat er was gebeurd. Zij kwamen ook meteen. Tegen de tijd dat ik in het ziekenhuis was, was mijn moeders zus er ook al. Mijn oma lag toen zelfs al op de Intensive care en het was al bekend dat ze een beroerte had. Ze kreeg medicijnen, maar de volgende dag hoorde we dat ze niet aansloegen. Oma knapte ook totaal niet op. Alleen haar spraak kwam deels terug.
Zo ging het een tijdje door, maar uiteindelijk hebben ze aangegeven dat de behandeling eigenlijk geen zin had. Oma wilde zelf niet meer. Hetgene wat mij het meest heeft gekwetst was dat oma zo duidelijk aangaf dat ze niet meer behandeld wilde worden en dat ze wilde dat het stopte. Ze besefte heel goed dat ze zou komen te overlijden. Maar toch vroeg het personeel of de familie dat ook wilde. Vooral om dat laatste ben ik kwaad geweest en nog steeds als ik er over nadenk. Mijn oma gaf zelf heel duidelijk aan dat ze niet meer wilde. Ze wist ook de gevolgen en toch moest de familie eerst toestemming geven?! Dus als zij het niet hadden goedgekeurd, dan hadden ze de (uitzichtloze) behandeling doorgezet? En dat terwijl ze zelf zo duidelijk aangaf.
Maar goed, de familie ging er niet tegen in. Zij waren het er, uiteraard, mee eens. Het was oma's keus en ook wij vonden het goed zo. We hebben de volgende dag afscheid genomen. Ze was toen al bewusteloos. De volgende dag is ze ook overleden. Nog steeds mis ik haar. Bij oma was altijd, zeker als kind, een tweede (veilige) thuis. Maar het is niet anders. Het was voor oma de beste manier. Ze heeft weinig meer meegekregen en heeft nauwelijks geleden. Ze fietste letterlijk het leven uit.